Projecten

Op dit moment zijn onze belangrijkste projecten: De Ontaarde Boom, De Rouwtuin en Wildeman.

De Ontaarde Boom

Waar zijn we als Westerse Mens mee verbonden en waar zijn we de verbinding kwijtgeraakt? Dit kunstproject heeft verschillende ‘hoofdstukken’ afhankelijk van de plek waar de boom hangt. Drie hoofdstukken zijn reeds gerealiseerd in Velp, Arnhem en Venlo. (www.ontaardeboom.nl)

Anders dan bij een sculptuur of beeld, zou je dit meer als ‘vertoning’ kunnen beschouwen omdat er een hoofdrolspeler is die leeft, de installatie vormt het toneel en u de toeschouwer.

Arnhem en Venlo. Programmering op ontworteling door migratie.

Je staat er niet vaak bij stil wellicht, maar migranten hebben vaak een heel leven achtergelaten. Een sociaal leven: familie, vrienden en collega's. Maar ook gewoonten en plekken hebben zij plots moeten loslaten.  De vertrouwde kleuren en geuren, de huizen, de straten, alles is anders. Aan de andere kant is hetzelfde het geval voor de traditionele bewoners van vooral volkswijken. De vertrouwde gezichten werden vervangen door vreemde, die vaak geen of weinig Nederlands spraken en andere gewoonten hadden. En het werden er steeds meer, op de hoek van de straat sprak men wel met elkaar, maar niet meer in het Nederlands. Beiden groepen delen een zelfde lot. Zij raakten ontworteld door migratie.

Vaak wordt migratie beschouwd als een politieke kwestie, maar het gaat er om, welke pijn zit er achter de emotie, welk verlies? Hier willen we aandacht aan besteden. Een podium geven aan deze pijn, zodat men gezien wordt.

Door de verhalen van mensen naar boven en naar buiten te halen hebben we thematiek naar boven gehaald. Verhalen waar natuurlijk ook grappige en anderszins interessante anekdotes in verpakt zitten. Met film, tafelgesprekken en met beeldende vormen geven we plek aan de verhalen.

Verslag Venlo

In Venlo 2020 hadden we een veel uitgebreider project dan in Arnhem. We starten echter midden in Corona tijd. Daardoor hebben we veel niet of beperkt kunnen doen. Toch was het interessant en inspirerend, met name om met een basisschool te werken. De kinderen gingen allemaal regelmatig in klassen bij de boom op bezoek en kregen daar door Herman Verweij geschreven en vaak ook voorgelezen verhalen te horen over de avonturen van de boom en hoe deze daar terecht was gekomen. Het verhaal was een analogie van de ervaring van veel migranten, hun kinderen kregen zo even een inkijk in de ziel van hun ouders. Ook was er feest en twee van de vijf feestelijke 'Wortelen in je Wijk' feesten konden doorgang vinden. Allerlei kinderactiviteiten, Barbecue en muziek betekenden voor veel mensen ook weer voor het eerst samen zijn tussen de Corona golven. Er werden lesbrieven gemaakt voor alle klassen en het was hartverwarmend om te zien hoe school en kinderen De Ontaarde Boom omarmden. Ook werden er korte films gemaakt waar buurtbewoners verhaal doen over het wonen in deze wijk, Vastenavondkamp.

Verslag Arnhem.

Op vrijdag 24 mei 2018 opende Burgemeester Marcouch van Arnhem het Festival Ontaarde boom en het kunstwerk. Een prachtige, inhoudelijk interessante opening, beter hadden we niet kunnen wensen. In de avond ging het festival van start met ´flessenpost´. Verhalen over ´ontworteling door migratie´ uit de buurt werden op tafel geopend en aan elkaar voorgelezen. Later vertelden andere al dan niet buurtgenoten hun verhaal en werden daarover geïnterviewd op het podium, later gevolgd door een programma met korte films waarbij de makers geïnterviewd werden. De volgende dag waren er voordrachten van schrijvers en dichters met vooral speciaal voor het festival gemaakt materiaal. Laat op de de avond was er een speelfilm te zien die het thema raakte. Het was een mooi evenement waarbij we veel complimenten kregen van mensen die zich erkent voelden en een feest van herkenning hadden ervaren. We zagen dat dit thema heel divers is, maar tegelijkertijd een aantal steeds terugkerende eigenschappen heeft. Ook heel bijzonder was het om te horen hoe sommigen door het festival nieuwe emotionele processen waren ingegaan die reeds lang stil lagen.

Dit project is mede gefinancierd door VSB Fonds, Stokroos en Prins Bernhard Cultuurfonds.

Burgemeester Marcouch prijst de boom als metafoor om vooral met kinderen in gesprek te kunnen gaan over identiteit.

Algemeen

De Ontaarde Boom gaat over ontaarding en ontworteling. Bij de vertoning wordt een levende oude boom meters in de lucht gehangen met zijn wortels ontbloot. Hij wordt kunstmatig in leven gehouden middels een installatie. Het project duurt enkele jaren, waarbij verschillende vormen van ontworteling worden ´behandeld´. Er wordt daarbij gebruik gemaakt van verschillende bomen. De eerste 'versie' was in Velp (foto's onder). Hierbij las de nadruk op de ontaardende werking die de technologie heeft, deze boom heeft ruim twee jaar gehangen.

We waren in Velp (2016) verrast door de massale media-aandacht, een voorbeeld daarvan was het item bij SBS6.

SBS6, Hart van Nederland, 12 juli,

Het Hart maakt zich zorgen, klik op 15:09 in de video

Zie voor uitgebreide omschrijvingen de website van het project.

www.ontaardeboom.nl

De Rouwtuin

Verlies is een thema waar vrijwel iedereen in zijn leven mee te maken krijgt. Het is inherent aan de vergankelijke aard der dingen. De meest aangrijpende vorm van verlies hangt vaak samen met het overlijden van een naaste. Bij verlies hoort rouw, het verwerken van de verbreking van een verbinding. Het leren leven met de afwezigheid van iemand die belangrijk voor je was. De cultuur heeft enkele rituelen die verband houden met rouw, maar toch zullen veel mensen zich vaak niet eens realiseren dat zij zich in een rouwproces bevinden. Het is ook, zekere in het moderne bestaan, vaak niet makkelijk om stil te staan bij het rouwproces. Want stilstaan,hoe doe je dat überhaupt? Met de rouwtuin willen we een plek verwezenlijken waar je heen kunt gaan om te rouwen in een omgeving die je daarbij helpt. Middels sculpturen, rituelen en teksten word je omringd en begeleid door anderen die je voorgingen. De kunst op deze plek helpt je dichter bij je gevoel te komen, je te herkennen, aansluiting te voelen bij anderen die dit eerder ervoeren. Het lijkt voor zich te spreken dat het een park zal zijn met een serene sfeer, liefst ver van de drukte van alledag.

www.derouwtuin.nl

We zijn momenteel (eind 2023) bezig om een plek te vinden voor dit initiatief.

Wildeman

Wildeman gaat over pre-historische culturen en hoe men daar om ging met het mens zijn. We kijken naar de laatste echo's van dergelijke culturen die nog immer in het moderne Europa te vinden zijn. We kijken naar de rol van mythologie, toen en nu, naar de rituelen waarmee men de levensfasen markeerde en hoe wij dit nu doen. We kijken naar de verhouding die met had tot het dierlijke en de natuur zelf. We proberen te ervaren hoe het is om sterk cyclisch te denken, als in een cirkel van geboorte en dood, in plaats van ons idee van een lineaire doelgerichtheid 'ergens naartoe'.  Bij dit project is nog geen website, daar het nog wordt uitgewerkt.

Verhoudingen moeten worden hersteld
en samenhangen vernieuwd
die van ver voor uw tijd zijn

(Rilke)